Trans of non-binaire personen en sport: het is nog altijd in veel gevallen een lastige combinatie. Dat zagen we laatst ook bij het Nederlandse dartsteam, toen twee vrouwelijke darters uit de dartselectie stapten, omdat hun teamgenoot, Noa-Lynn van Leuven, transgender is.

Dit probleem komt vaker voor op professioneel sportniveau dan op amateurniveau, zo stelt Agnes Elling, deskundige op het gebied van sociale ongelijkheid in sport. Dat komt volgens haar vanwege de inclusievere richtlijnen bij de amateurs. “Op amateurniveau hebben we meer de richtlijnen dat iedereen op zijn plek moet zitten. Er zijn biologische verschillen tussen mannen en vrouwen, maar in amateursport is het plezier belangrijker.”

GroenLinks wil daarom verandering zien in de KNVB-regels. Op dit moment is het geslacht in je paspoort leidend. “Maar zo zwart-wit kijken we niet. Wij willen een zo inclusief mogelijk sportklimaat”, zegt Bentoumya, woordvoerder inclusie en sport bij GroenLinks Amsterdam. “Dit speelt natuurlijk breder in de sport en in de samenleving.”

Regels in Duitsland 

Bentoumya wijst naar Duitsland als voorbeeld van hoe het ook kan. In Duitsland mogen trans- en non-binaire spelers zelf kiezen of ze in een mannen- of vrouwenteam willen spelen. “Het moet gewoon gaan om op een fijne manier sport en spel te beoefenen.”

Toch is dat niet het enige dat telt in de sport, beweert Elling. “Het gaat ook om de andere mensen in de competitie, de andere vrouwen hebben natuurlijk ook iets te zeggen.” Ze vindt het daarom belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan. “Dat is gebeurd en de oplossing was dat de keeper elke wedstrijd weer toestemming moet vragen bij het team.” De uitkomst van dat gesprek vindt Elling echter ongewenst. “Want dan moet je elke wedstrijd vragen of je goed genoeg bent.”

Bentoumya van GroenLinks geeft aan dat de gemeente Amsterdam niet aan de knoppen kan zitten van landelijke bonden en beleid. “Maar we willen wel oproepen in gesprek te gaan met de KNVB om te kijken of we niet naar ander beleid moeten kiezen. We willen gaan kijken hoe we ervoor zorgen dat voetbal voor plezier blijft.”

Reactie KNVB

Iedereen kan in Nederland meevoetballen, ook non-binaire en transpersonen. Bij de amateurs zijn er twee mogelijkheden: gemengde competitie, waar iedereen aan mee kan doen, en de competitie voor alleen vrouwen. Dit laatste gelet op de fysieke risico’s voor speelsters, voetbal is tenslotte een contactsport. Jays staat geregistreerd als man en kan daardoor niet meedoen met de competitie voor alleen vrouwen, maar dus wel in de gemengde competitie.