Extinction Rebellion en Guerrilla Fashion blokkeren het grootste distributiecentrum van Nederland.

Op zaterdag 23 november hebben Extinction Rebellion (XR) en Guerrilla Fashion (GF) met 100 mensen alle ingangen van in het distributiecentrum van Inditex in Lelystad bezet. Inditex is bekend van de modemerken Zara, Pull&Bear, Massimo Dutti, Bershka en Stradivarius. De activisten houden Inditex verantwoordelijk voor klimaatschade, milieuschade en mensenrechtenschendingen.

Vastgeketend aan slagbomen
Om half twaalf kwamen de demonstranten aan bij de beide ingangen, alle aandacht opeisend met vlaggen, spandoeken, gekleurde rook en vurig geschreeuw. In enkele minuten wisten ze zich vast te ketenen aan de acht slagbomen, die vanaf dat moment niet meer open konden. Alle vrachtwagens – of ze nu het terrein op willen of het willen verlaten om hun lading naar winkels te brengen – stuiten op de blokkade; het terrein zit potdicht. Voetgangers en fietsers krijgen wel vrije doorgang en de actiegroep biedt Inditex aan ook personenauto’s en trekkers zonder oplegger wel door te laten. Personenverkeer blokkeren is immers niet het doel van de demonstratie.​​​​​ “We houden één uitgang open, op voorwaarde dat er geen vrachtwagens in de buurt komen. Zodra we die op de doorgang af zien rijden, sluiten we die laatste doorgang ook af,” laat Olax Outis, woordvoerder van Guerrilla Fashion weten.

Inditex: voor weggooikleding
Het distributiecentrum is met 293 duizend m² het grootste distributiecentrum van Nederland. Vanuit dit massieve grijze blok bevoorraadt het Spaanse bedrijf Inditex zo’n 2000 winkels in Noord-Europa met goedkope kleding die slechts kort gedragen kan worden.​​​​​ Dat het wordt verkocht als weggooikleding wordt vooral pijnlijk duidelijk bij Zara, de bekendste keten, die niet alleen op grote schaal arbeidskrachten uitbuit maar ook sommige kleding zelfs zonder waslabel verkoopt,​​​​​ waarschijnlijk omdat het niet de bedoeling is dat het meer dan één keer gedragen wordt.

Inditex is één van de grootste spelers in de fastfashionindustrie, met een productie van naar schatting 450 miljoen kledingstukken per jaar. Om te concurreren met fastfashionbedrijven als Shein en Temu maken ze daarbij steeds meer gebruik van luchttransport. Zowel de productie als het transport leiden tot megatonnen CO2-uitstoot.​​​​​​​ Dit feit maakt het extra schrijnend dat Inditex zich op de eigen website groen en duurzaam noemt, met als onderbouwing dat het distributiecentrum in Lelystad groene stroom gebruikt.​​​​​​​

Wereldwijd overlijden er nu al tienduizenden mensen per jaar aan klimaatschade, en raken er miljoenen hun huis kwijt. In het thuisland van Inditex, Spanje, vallen honderden doden door overstromingen, zoals in Valencia, eind oktober.​​​​​​​ XR en Guerrilla Fashion houden de mode-industrie en met name ook Inditex voor een groot deel verantwoordelijk voor de rampen.​​​​​​

Eerder deze maand werd het distributiecentrum al geblokkeerd door Clean Clothes Campaign en XR Fashion Action [1], toen met als aanleiding COP29, de klimaatconferentie van de Verenigde Naties in Azerbeidzjan. De focus van die actie lag vooral op de verschrikkelijke werkomstandigheden van arbeiders in de productieketen van Inditex.

Guerilla Fashion rond Black Friday
Guerrilla Fashion begon eind 2023 als een ludieke actie: tweedehands kleding werd weggegeven aan bezoekers van fastfashionwinkels, vooral om bij het publiek bewustzijn op te wekken van de klimaatverwoestende wantoestanden in de mode-industrie.​​​​​​​ Die actie spreidde zich al snel uit, en inmiddels zijn bijna duizend winkels in acht verschillende landen al doelwit geweest van de publieksvriendelijke benadering van Guerrilla Fashion. In Nederland is de campagne gekoppeld aan Extinction Rebellion; in andere landen doen ook andere klimaatactivistische organisaties mee.

De actie van zaterdag 23 november in Lelystad is de eerste keer dat Guerrilla Fashion iets vreedzaam disruptiefs doet. Aanleiding is de tikkende klok van de klimaatnoodtoestand, in combinatie met het feit dat de fastfashionindustrie niet alleen geen enkele reactie op de acties geeft, maar zelfs overal ter wereld alleen maar uitbreidt, zo ook Inditex.

De demonstratie is het startschot van een serie acties rondom Black Friday, dé feestdag van het kapitalisme. Komende week zullen er door het hele land acties plaatsvinden, variërend van kleding weggeven en marsen tot theaterspektakels en een pop-up-tentoonstelling met bekende kunstenaars.

Een eind aan fast fashion
Guerrilla Fashion heeft vier eisen aan de mode-industrie: 1. Vertel de waarheid! 2. Stop de overproductie! 3. Behandel werknemers eerlijk! 4. Promoot duurzame alternatieven!

Op de website worden de eisen toegelicht {2} en wordt uitgelicht wat de mode-industrie kan doen om aan de eisen te voldoen. De actievoerders zijn van plan het distributiecentrum te blijven blokkeren tot aan alle eisen voldaan is. In de toekomst kunnen ook andere fastfashionbedrijven op een bezoek rekenen. Ondertussen zullen de publieksvriendelijke acties in en rondom winkels door blijven gaan.

Bronnen:
[1] https://cleanclothes.org/news/2024/inditexpr

[2] https://extinctionrebellion.nl/guerrilla-fashion/