Bouwend Nederland is verbouwereerd, verbaasd en geschokt dat het kabinet het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) de nek omdraait en het huidige stikstofbeleid naar de prullenbak verwijst. Minister Femke Wiersma (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur) zegt andere plannen te hebben, maar verduidelijkt die niet. ‘Eerst zien, dan geloven’, zegt Jelmer Alberts van Bouwend Nederland. ‘Er is geen enkel perspectief op woningbouw.’

‘Als je dat hele plan in de prullenbak gooit, wordt de kans dat je kunt gaan bouwen steeds kleiner’, zegt Alberts. Hij vergelijkt de minister met iemand die met een bulldozer een huis naar beneden haalt, zonder bouwtekeningen voor een nieuw huis, zonder het contracteren van een aannemer en zonder het bestellen van bouwmaterialen.

‘Het enige wat ze zegt is dat het allemaal goedkomt, gaat u rustig slapen, eind van het jaar zijn er nieuwe plannen.’ Maar volgens Alberts zijn nu alle plannen van tafel, is er geen geld meer en ‘dus geen enkel perspectief op meer woningbouw en de aanleg van nieuwe infra’.

Alberts wijst erop dat de bouwsector al sterk vertraagd is. Benodigde natuurvergunningen voor grote woningbouwlocaties zijn niet meer te krijgen als gevolg van het ontbreken van stikstofruimte. ‘Het plan van de vorige kabinetten om stikstofruimte te creëren door uitkoop van piekbelasters door al die provinciale plannen op te starten, ligt nu definitief in de prullenbak.’

Bouwend Nederland zag de bui al hangen, zegt Alberts. Want hoewel er volgens hem in totaal 60 miljard euro nodig was om de stikstofreductie te realiseren, verdween er in het hoofdlijnenakkoord 20 miljard euro, en is dat teruggebracht naar 5 miljard euro. ‘Dat betekent dat alle plannen, alle inzet die de afgelopen vijfenhalf jaar gedaan zijn om die stikstofruimte te creëren, waardoor de economie weer kan draaien en de woningen weer gebouwd kunnen worden, definitief van tafel zijn.’

Alberts zegt dat de sector verbouwereerd, geschokt en verbaasd is. ‘Het is echt shocking.’ Eerst zien, dan geloven, reageert Alberts op de aankondiging van Wiersma dat ze ‘plannen in haar tas’ heeft. Ander punt van kritiek: tijdens het zes uur durende Kamerdebat van gisteren ging het voornamelijk om de agrarische sector. Door die verenging tot de agrarische sector, wordt vergeten dat dit de hele economie raakt, waarschuwt Alberts.

Ten overvloede wijst Alberts op het enorme woningtekort en dat mensen bij hun ouders op zolder moeten wonen omdat ze geen huis kunnen vinden. ‘En daar gaat het debat bijna niet over. Het is ergens in een bijzinnetje genoemd: ook de woningbouw lijdt hieronder. Volgens mij moeten we ons als samenleving realiseren dat we een gigantisch probleem hebben.’

Alberts is verbaasd, ‘en dat zeg ik heel voorzichtig’, dat de coalitie inzet op het bedingen van een Nederlandse uitzonderingspositie in Brussel. ‘Totaal onrealistisch. Caroline van der Plas is daar vlak voor de zomer ook geweest en dat is hoe het in Brussel werkt: je mag met een ambtenaar praten en na een uur sta je weer buiten en je weet gewoon dat je niks voor elkaar gaat krijgen.’

Volgens Alberts is het exemplarisch voor de Nederlandse politieke cultuur: zoeken naar geitenpaadjes, uitzonderingen en ‘manieren waarop het jou dan net niet raakt’. Terwijl alle andere lidstaten zich wel aan de regels moeten houden. We hebben hier gewoon mee te dealen, zegt Alberts. ‘We hebben stikstofnormen, de natuur staat er heel slecht voor, we moeten met z’n allen keihard werken om het voor elkaar te krijgen.’ En in dat plaatje past geen minister met bulldozer, maar zonder plannen. Alberts pleit voor voortzetting van NPLG.

Schrijf je nu in voor de BNR Nieuwsbrief voor je dagelijkse dosis nieuws en podcasttips. Iedere ochtend en/of middag in je mailbox zodat je altijd op de hoogte bent. Blijf Scherp.