Begin de verkenning van de Amsterdamse grachten in de Jordaan. Een buurt die met zijn oorspronkelijke elf grachten niet aansloot op de bekende en meer welvarende Grachtengordel. Vandaar dat deze buurt tussen Brouwersgracht, Prinsengracht, Leidsegracht en Lijnbaansgracht een eigen karakter ontwikkelde. Vaak omschreven als een volksbuurt met een grote gemeenschapszin behield de Jordaan een eigen karakter en dit ondanks het feit dat in de 19de eeuw een flink aantal grachten gedempt werden. Voor de bijzondere naam van dit stadsdeel bestaan diverse verklaringen. Deze die verwijst naar Jordaan als bijnaam voor de rijke Prinsengracht is de meest bekende. Zo zou men het gebied achter deze befaamde gracht en die ermee een grens vormt als de Jordaan zijn gaan noemen.
©Vladislav Zolotov/iStock
Voor een glorieuze start om een dag in de Jordaan te beginnen, nestelt u zich op het terras van Winkel 43. Gelegen op de Noordermarkt met zicht op Noorderkerk en Prinsengracht is dit een fijne plek om even te toeven. Op zaterdag maakt de rust plaats voor een levendige boerenmarkt. Wat deze locatie prinsheerlijk maakt, is de fameuze appeltaart. Wie vroeg komt, maakt veel kans op een stuk ovenwarme taart met knapperige korst en grove stukken Boskoop appel. Sappig, geurig en ambachtelijk. Dagelijks levert een boer vele kisten appelen aan die een team van vijf bakkers ter plaatse schillen. Dagelijks bakken ze maar liefst 140 taarten. Enkel met Kerst blijft de oven twee dagen werkloos. Op zijn best komt deze appeltaart met flink wat lichtgeklopte slagroom.
Wie een meer conventioneel ontbijt genegen is, kan in Café Thijssen terecht. Het volkse café is gelegen langs de Brouwersgracht aan de noordkant van de Jordaan. Lokale bewoners komen er bij een koffie en een ontbijteitje hun krant lezen. Vanaf 11 uur zijn er diverse kroketten te verkrijgen en voor de lunch geniet het huisgemaakt ‘patatje stoofvlees’ verrijkt met authentiek trappistenbier (La Trappe Isid’or) een stevige reputatie. De Brouwersgracht markeert de noordelijke grens van de Jordaan en werd zoals de meeste grachten in de Gouden Eeuw aangelegd. De naam verwijst overigens naar de hoge concentratie van bierbrouwerijen die er in de 16de en 17de eeuw gevestigd waren.
©jan van der Wolf/iStock
Meer geschiedenis vindt u langs de Prinsengracht waar twee piepkleine musea naast elkaar liggen of beter enkel gescheiden worden door één van de bekendste kroegen van de stad. Mooi hoe op een zakdoek verenigd drie karaktervolle plekjes liggen. Laat ons beginnen met het Amsterdam Cheesemuseum. Dit gratis toegankelijk minimuseum bevindt zich in de kelderverdieping van een kaaswinkel. Nadat u kort wordt ondergedompeld in de geschiedenis van het kaasmaken in Nederland, kan u van meer dan 40 soorten Goudse kaas vrij proeven. U maakt kennis met jonge kaas en zijn kenmerkende frisse zuivelsmaak tot exemplaren die drie jaren gerijpt zijn en zo tot een bron van umami zijn geëvolueerd.
Wie daarvan dorst heeft gekregen en even wil bekomen stapt het aanpalende pand De Twee Zwaantjes binnen. Hier proeft, ruikt en voelt u het rijke verleden van de Jordaan. In deze bruine kroeg met waarachtig decor worden al meer dan 100 jaar typische smartlappen live gezongen. Wie daar minder zin in heeft, kan nog altijd op het terras van een drankje genieten met zicht op de Prinsengracht en de machtige Westerkerk.
Naast dit iconisch café vindt u het Amsterdam Tulip Museum waar oorsprong, geschiedenis en belang van de tulp voor Nederland op een leuke wijze worden geduid. Wanneer u verder langs de Prinsengracht zuidwaarts wandelt, ontwaart u niet veel later aan de overkant van deze gracht veel beweging. Het Anne Frank Huis ligt inderdaad net aan de buitengrens van de Jordaan en is nog steeds als herdenkingsmonument één van de meest bezochte locaties in Amsterdam.
De Silveren Spiegel ©Mounir Derks
Verlaat eventjes de Jordaan om u onder te dompelen in de romantische sfeer van restaurant De Silveren Spiegel. Het decor van deze twee trapgevelpandjes uit 1614 is Hollandse charme ten top. Op het bord zijn het Nederlandse producten die de show stelen, verwerkt in gedetailleerde creaties met de nodige finesse. Vraag zeker naar de wijnkaart als u een liefhebber bent van natuurwijnen en Franse appellations.
Na de lunch keert u terug naar de andere kant van de Prinsengracht. Even voorbij de Berensluis ziet u het Woonbootmuseum aan de kade liggen. Het museum is gevestigd op een voormalig vrachtschip, de ‘Hendrika Maria’, dat dateert uit 1914. In 1967 werd de laadruimte omgebouwd tot een woonruimte en voorzien van alle mogelijke huiscomfort. Sedert 1997 kreeg de woonboot een bestemming als museum. Terug aan de wal slaat u de Looiersgracht rechts in. Net zoals de Brouwersgracht verwijst deze gracht naar de lokale activiteiten die in deze omgeving in de zestiende eeuw plaats hadden. Het stadsbestuur wilde in die tijd de activiteiten van leerlooierijen vanwege de nadelige gevolgen op omgeving en bewoners op één plek concentreren.
Aan het eind van deze korte gracht vindt u de Lijnbaansgracht met op de hoek Café De Jonge Wees. Een typische bruine buurtkroeg met verzorgd aanbod van een tiental tapbieren. Tevens een uitgelezen plek om kennis te maken met één de vijftien jenevers van A. van Wees distilleerderij de Ooievaar uit de Jordaan, de enige overgebleven, ambachtelijke distilleerderij in Amsterdam. Wie spreekt over jenever als typisch Nederlands artisanaal product, denkt in die context wellicht makkelijk aan boerenkazen. Een uniek aanbod van niet-gepasteuriseerde Nederlandse kazen afkomstig van kleinschalig werkende producenten ontdekt u even verderop langs de Lijnbaansgracht ter hoogte van Marnixstraat 192. Fromagerie Abraham Kef is een ouderwetse kaaswinkel die al sinds 1953 gespecialiseerd is in Nederlandse en Franse rauwmelkse kazen. De zaak heeft nog twee vestigingen in de stad waarvan één winkel met proeflokaal aan het Van der Pekplein in Amsterdam-Noord waar negen diverse kazen tijdens een degustatie uitgebreid worden toegelicht.
Vinkeles ©Roel Ruijs
Voor het diner steekt u opnieuw even de Prinsengracht over naar de Keizersgracht. Restaurant Vinkeles, bekroond met twee MICHELIN sterren en onderdeel van The Dylan Hotel, treft u in een voormalige bakkerij van het 18de-eeuwse Rooms Katholieke Armenkantoor. Houten en stenen restanten vloeien mooi samen met het eigentijdse comfort in een intimistische ambiance. Chef Jurgen van der Zalm is een classicus die zijn repertoire met onder meer bijzonder diepgaande sauzen eigenheid geeft. Daarbij serveert hij tal van uitgelezen producten zoals kalfszwezeriken, anjouduif of kreeft.
©Hotel Mercier
Hotel Mercier bevindt zich in de Rozenstraat, niet ver van de Prinsengracht in hartje Jordaan. In dit fraai boetiekhotel bieden de zeer comfortabel ingerichte kamers een doordachte mix van historische charme met elementen van art deco, antiek en eigentijds design.
Op onze tweede dag doorkruist u de bekende 17de-eeuwse Grachtengordel die als een halve maan concentrisch rond de oude stad ligt. We beginnen onze wandeling net achter het Paleis op de Dam in de 9 Straatjes. Een monumentaal gebied dat drie maal drie straatjes en vier grachten verbindt tussen Raadhuisstraat en Leidsegracht. In dit uiterst pittoresk winkel- en wandelgebied tellen we meer dan 250 winkels en laagdrempelige, trendy eetgelegenheden.
De 9 straatjes ©dennisvdw/iStock
Zoals Bakkerij Wolf in de Wolvenstraat waar zuurdesembrood, focaccia en viennoiserie van eigen makelij de basis vormen voor diverse zeer verzorgde ontbijten. Een banketbakkerij van een heel ander kaliber is Het Koekemannetje in de Runstraat waar vijf soorten koekjes continu vers worden gebakken. Drie klassieke koekjes op basis van bloem, boter, eieren en boter zijn verrijkt met drie types Belgische chocolade. Daarnaast zijn er twee soorten koekjes die elke maand wisselen. Vlak naast Het Koekemannetje ligt De Kaaskamer van Amsterdam, een echte schatkamer met zo’n 400 soorten kaas uit heel Europa. Vooraan staat een toren opgebouwd met Remeker kaas, één van de meest verfijnde Nederlandse referenties, gemaakt op basis van melk afkomstig van Jersey koeien. Die typische melk geeft aan deze delicatesse een bijzonder verfijnd karakter. Ook de vijf jaar oude brokkelkaas toont een en al krachtig gerijpte verfijning.
Breda ©Chantal Arnts
Voor de lunch verlaat u de omgeving van de 9 Straatjes en wandelt u langs de Singel noordwaarts tot aan huisnummer 210 waar het bruisende restaurant Breda elke dag van de week zowel voor lunch als diner geopend is en diverse menu’s serveert. In de sfeer van een bruin café is het genieten van creatieve gerechten waarin de chef gedoseerd fijne zuurtjes verwerkt. Zoals levendige kwarkcrème die aan zoete doperwtjes fijne frisheid geeft, gecombineerd met olie van waterkers en vinaigrette van fijngesneden sjalotten. De wijnkaart met focus op Europa zal liefhebbers makkelijk overtuigen.
Nu u al enigszins vertrouwd bent met de grachtengordel, is het tijd om u even meer in dit uniek fenomeen te verdiepen. Daarvoor loopt u via de Keizersgracht terug zuidwaarts tot net voor de verbinding met de Leidsegracht. Aan de rechterkant huist het Grachtenmuseum, ondergebracht in een 17de-eeuws grachtenhuis waar u op een boeiende wijze de geschiedenis van Amsterdam en zijn grachten leert kennen. Met klassieke stijlkamers en een fraaie, diepliggende tuin krijgt u zo onder meer een beeld van hoe het leven in de Gouden Eeuw zich langs de grachten afspeelde.
©Aurore Kervoern/iStock
Verrijkt met deze nieuwe kennis wandelt u verder zuidwaarts langs de Herengracht tot aan de Vijzelstraat om daar rechtsaf te slaan totdat u de Vijzelgracht bereikt. Meteen ziet u Patisserie Holtkamp. Deze traditionele banketbakkerij opende in 1886 en kreeg in 1928 een art deco interieur dat in 2002 volledig gerestaureerd werd. De winkel die slechts 16 vierkante meter groot is, kwam in 1969 in handen van de familie Holtkamp, met momenteel de tweede generatie aan het roer. Nu u volledig mee bent met de belangrijkste data, is het moment aangebroken om een saucijzenbroodje – bladerdeegbroodje gevuld met kalfsgehakt – te laten opwarmen en te degusteren. Al staat niets u in de weg om nog iets ander te proberen. Hun beroemde ‘croquetten’ met garnalen, kaas of kalfsvlees, of bitterballen worden niet langer ter plaatse gefrituurd. Daarvoor kan u terecht in de vele Amsterdamse cafés en eetgelegenheden die deze populaire snacks op de menukaart hebben staan.
Spectrum ©Jan-Kees Steenman
Voor het diner trekt u naar Spectrum, ondergebracht in een charmant grachtenpaleis aan de Herengracht en onderdeel van het Waldorf Astoria Amsterdam hotel. Chef Sidney Schutte wordt hier onderscheiden met twee sterren en combineert een verfijnd smakenspectrum met texturen die al even opwindend zijn. Hij zorgt voor kleurrijke creaties en dit zowel met vis, vlees als groenten. De manier waarop hij krokante eendentong, Europese kreeft en eendenlever met zoethout en groene appel laat samenvloeien is gewoon verbluffend. De high-end service is uitermate attent en garandeert een hoogstaande fine dining ervaring.
©Hotel 717
Hotel 717 vinden we langs de Prinsengracht en is gehuisvest in een 19de-eeuwse woning die aanvoelt als een luxueus privé gastenhuis met 23 ruime, klassiek ingerichte kamers. Het merkwaardige ontbijt wordt geserveerd in The Living Room of bij mooi weer in de tuin en gecureerd door chef Jacob Jan Boerma. Dit is geen klassiek luxehotel maar een zeer stijlvolle pied-à-terre hotel te midden van de grachtengordel.
©Hollandfoto/iStock
De derde wandeling begint in de oude stadskern aan de Zwanenburgwal. Eén van de bekendste Amsterdammers woonde en werkte hier in een pand op de hoek met de Jodenbreestraat. Rembrandt schilderde inderdaad op deze plaats zijn meesterwerk De Nachtwacht. Zijn woonst fungeert als museum Rembrandthuis. Op het aanpalende Waterlooplein vindt u de oudste vlooienmarkt van het land. Elke dag van de week, behalve zondag, kan u er tussen meer dan 300 kramen struinen. Vintage voorwerpen, sieraden en tweedehandsboeken zorgen samen met diverse foodtrucks voor een aparte vibe.
Laat de unieke sfeer achter u en wandel richting Groenburgwal vanwaar u op de Staalmeestersbrug een uitermate fotogeniek zicht hebt op de smalle gracht en de sierlijke toren van de Zuiderkerk. Die werd begin 17de-eeuw in Hollandse renaissancestijl gebouwd. De bijzondere setting met een gracht op het voorplan inspireerde Claude Monet tot een uniek impressionistisch schilderij. Om maar aan te geven dat u op deze plek van een niet te missen Amsterdams grachtenzicht kan genieten.
Wanneer u aan het eind van de Groenburgwal de Raamgracht uitloopt, komt u als vanzelf aan het water van de Kloveniersburgwal. Sla rechts af en kom net voor het begin van de Nieuwmarkt langs Vishandel Tel, die zowel lokale bewoners als heel wat restaurants van de beste vis bevoorraadt. Op de altijd levendige Nieuwmarkt is er dagelijks een markt en op zaterdag een biologische markt. Deze bijzondere open plek grenst aan het Amsterdamse Chinatown. Vandaar dat straatnaambordjes ook in Chinese karakters zijn uitgevoerd.
Bridges ©Michael Graste
Van de Nieuwmarkt loopt u langs de overzijde van de Kloveniersburgwal naar de Oude Hoogstraat. Deze straat met tal van leuke boetieks, zoals de boekhandel Antiquariaat A. Kok, leidt naar de Oudezijds Voorburgwal. Daar luncht u in restaurant Bridges in het prachtige Sofitel Legend The Grand Amsterdam. De keuken focust op vis en lokale producten die duurzaam geteeld of gevangen zijn. De chef combineert klassieke sauzen met af en toe een Aziatische smaakmaker die de versheid van de ingrediënten extra benadrukt. Het restaurant vond onderdak in de voormalige kantine van het stadhuis. Dit 16de-eeuwse gebouw diende immers van 1808 tot 1988 als stadhuis van Amsterdam en werd in 1992 als luxehotel geopend. Het restaurant biedt als bonus een mooi uitzicht op de grachten.
Na de lunch loopt u langs deze gracht verder zuidwaarts en via de Grimburgwal en het water van het Rokin bereikt u het Muntplein en de Munttoren, met aan de overkant van het water de bekende bloemenmarkt. Wandel noordwaarts langs de Singel en kom zo via het Koningsplein bij het Spui, een locatie waar Amsterdammers graag op café gaan en de terrassen bij mooi weer druk bevolkt zijn. Populaire en zeer gezellige adressen om even met een drankje te verpozen zijn De Brabantse Aap en Café Hoppe, beide gelegen op het Spui. Café Hoppe bestaat sinds 1670 en is daarmee één van de oudste kroegen van de stad. Op een paar passen van het Spui vindt u aan de Singel Banketbakker en tearoom Lanskroon, bekend om zijn vers gebakken honingstroopwafels, koeken en fijne patisserie.
©Marie
Zorg ervoor dat uw appetijt nog op scherp staat wanneer u gaat dineren bij Marie in Hotel De L’Europe, met zicht op de Amstel. Met een innemend brasseriedecor, buitengewoon terras aan het water en vooral een keuken die is bekroond met een Bib Gourmand voor zijn zuiderse finesse die leesbaar, krachtig en gewoon onweerstaanbaar is. En met gerechten die u na drie dagen wandelen langs de Amsterdamse grachten dubbel en dik verdiend hebt.
©Sofitel Legend The Grand Amsterdam
In Sofitel Legend The Grand Amsterdam ademt u als vanzelf de rijke geschiedenis van de stad in. Het gebouw was in de middeleeuwen een klooster en tot eind vorige eeuw was het stadhuis van Amsterdam er gevestigd. De kamers zijn ruim en eigentijds ingericht, met gedoseerde Jugendstil en art deco accenten. En dit allemaal pal in hartje Amsterdam.
Winkel 43, Noordermarkt 43, 1015 NA Amsterdam
Café Thijssen, Brouwersgracht 107, 1015 GD Amsterdam
Amsterdam Cheese Museum, Prinsengracht 112, 1015 EA Amsterdam
Café DeTwee Zwaantjes, Prinsengracht 114, 1015 EA Amsterdam
Amsterdam Tulip Museum, Prinsengracht 116, 1015 EA Amsterdam
Anne Frank Huis, Westermarkt 20, 1016 GV Amsterdam
Houseboat Museum, Prinsengracht 296K, 1016 HW Amsterdam
Café De Jonge Wees, Looiersgracht 144, 1016 VT Amsterdam
Fromagerie Abraham Kef, Marnixstraat 192B, 1016 TJ Amsterdam
Bakkerij Wolf, Wolvenstraat 22, 1016 EP Amsterdam
Het Koekemannetje, Runstraat 3, 1016 GJ Amsterdam
De Kaaskamer van Amsterdam, Runstraat 7, 1016 GJ Amsterdam
Grachtenmuseum, Herengracht 386, 1016 CJ Amsterdam
Patisserie Holtkamp, Vijzelgracht 15, 1017 HM Amsterdam
Museum Rembrandthuis, Jodenbreestraat 4, 1011 NK Amsterdam
Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, 1011 WB Amsterdam
Vishandel Tel, Kloveniersburgwal 11-13, 1011 JT Amsterdam
Antiquariaat A. Kok, Oude Hoogstraat 18, 1012 CE Amsterdam
De Brabantse Aap, Spui 30, 1012 XA Amsterdam
Café Hoppe, Spui 18- 20, 1012 XA Amsterdam
Banketbakkerij Lanskroon, Singel 385, 1012 WL Amsterdam
Hoofdfoto ©a_Taigia/iStock