Eén moment valt het stil op het basketbalveldje in het Nelson Mandelapark in Amsterdam-Zuidoost. Sam (15), bal tussen zijn handen, en Kevin (17) steken de koppen bij elkaar en fluisteren wat in elkaars oor. Dan geeft Sam plots de bal aan zijn teamgenoot. Hij doet een schijnbeweging naar links, toch naar rechts, richting de basket en legt de bal zodra hij hem terug krijgt met een soepele handbeweging in het net.
We’ve got this shitttt!
Tien jongens zijn dinsdagmiddag samengekomen om in de hete zomerzon potjes 3x3basketbal te spelen. En natúúrlijk hebben ze de dag ervoor zitten kijken, zeggen ze. Op hun telefoon, terwijl sommigen eigenlijk al moesten slapen. The shot noemen ze het inmiddels. Sterspeler van het olympische 3x3basketbalteam Worthy de Jong – opgegroeid in Amsterdam-Zuidoost – die in de verlenging het Nederlandse team met een tweepunter naar het allereerste goud in de historie van het valide Nederlandse basketbal schoot. Legendary, aldus Sam.
Lees ook
Jeugd wil graag basketballen door corona en socials
„Een bekroning op jarenlang hard werken”, zegt Brian Benjamin vanuit Parijs. Hij is technisch directeur van de Nederlandse Basketball Bond (NBB) en sinds 2016 betrokken bij het 3×3 basketbal. Basketbal in het geheel, en de 3×3 variant in het bijzonder, groeit in populariteit, zegt hij. Vooral onder de jeugd. Sinds een aantal jaar neemt het aantal leden van de NBB toe, met in 2023 zo’n 34.000 tieners in het ledenbestand.
Al sinds 2009 organiseert de bond 3×3-toernooien, en sinds een aantal jaar wordt de variant echt in de schijnwerpers gezet. In 2016 werd duidelijk dat de sport misschien wel een olympische status zou krijgen, zegt Benjamin. „We dachten: als we hier op nu inzetten, kunnen we andere landen voor zijn.” Door heel het land worden toernooitjes georganiseerd op pleintjes, de bond zette een topsportprogramma op en trok topcoaches en -spelers aan.
Sam begon twee jaar geleden met basketballen, zegt-ie tijdens een pauze, leunend tegen het hekje van het veld. „Ik kreeg een groeispurt en wilde al langer stoppen met voetbal.” Inmiddels is hij dagelijks op dit veld te vinden en speelt hij op hoog niveau toernooien. Die eerste paar keer op dit veld was hij nog „best verlegen”. „Ik moest nog respect verdienen en durfde daarom niks te zeggen ”
Die eerste paar keer op dit veld was ik nog best verlegen. Ik moest nog respect verdienen
Daar is weinig meer van te merken. Nu is het „bucket!” als hij een punt scoort, „you’re too small!” zodra hij een tegenstander blokkeert, en „trashhhh” als iemand een schot mist. Ook als hij zelf niet speelt, is hij met de sport bezig. Op sociale media volgt hij zijn favoriete spelers en ’s nachts kijkt hij live wedstrijden van de NBA in de Verenigde Staten.
„De populariteit heeft vooral te maken met het succes van de NBA”, zegt Brian Benjamin. Jongens en meisjes zien op sociale media de beelden en raken geïnspireerd. 3×3 basketbal, dat op een half veld wordt gespeeld, leent zich prima voor sociale media, denkt Benjamin. Door de kortere speeltijd (tien minuten) is het spel fysieker. Spelers lopen met schrammen op hun arm over het veld, er wordt gedunkt, er zijn stoeipartijen. En ondertussen wordt het geheel live van commentaar voorzien. „Geen sport zo geknipt voor content als 3×3 basketbal”, zegt Benjamin.
Daarbij komt dat de sport erg laagdrempelig is. Ieder niveau is welkom bij toernooien en spelers hoeven geen lid te zijn van een club. 3×3 is daarmee een sport die „past bij de tijdgeest”, zegt Benjamin. „In de hele sportwereld zie je dat mensen vooral zelf willen bepalen wanneer ze spelen. Dat verklaart bijvoorbeeld ook het succes van padel.”
Voor de jongens op het veld is basketbal meer dan alleen een sport. „Al mijn beste vrienden basketballen nu”, zegt Sam. „Daarbuiten zie ik bijna niemand.” Kevin: „Het gaat ook om de kleding die je draagt.” De jongens dragen schoenen van hun favoriete spelers, shorts van hun favoriete clubs. Uiteindelijk is 3×3 een „lifestylesport” zegt Brian Benjamin. „Het is onderdeel van de identiteit van mensen. Niet iedereen kan NBA-speler worden, maar wel iedereen kan een bal oppakken en naar een veldje gaan.”
Het is half drie, de jongens in het park vinden het mooi geweest. Sam heeft inmiddels zijn shirt uitgetrokken en neemt een slok uit een pak melk. „Ey, wie van jullie heeft mijn tellie genakt?”, zegt Kevin. „Laten we gaan, ik wil naar de Appie.”
Een kleine jongen van nog geen tien die tot dan toe van een afstandje toekeek loopt het veld op. Hij pakt de bal, gaat door zijn knieën en schiet hem richting de basket. „We gaan voor goud”, roept-ie, terwijl de bal door de lucht zweeft. Bucket.
Lees ook
Het 3×3 basketbal is ongekend populair in Parijs, met het Nederlandse mannenteam als verrassende winnaar